 |
| កម្មកររោងចក្រ ញូវ អាកឃីត ហ្គាមិន ហ្វេកធើរី លីមីធីត (New Archid Garment Factory Ltd) កាលពីថ្ងៃទី៥ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៦។ RFA/Cheu Sideth |
ក្រុមអ្នកវិភាគលើកឡើងថា កម្ពុជា នឹងជួបវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ច និងវិបត្តិសង្គមកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរ ប្រសិនបើសហគមន៍អឺរ៉ុប ដាក់ទណ្ឌកម្មសេដ្ឋកិច្ចនោះ ព្រោះថា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា មិនអាចដឹកនាំប្រទេសដោយគ្មានការពឹងពាក់ជំនួយ និងការនាំចេញផលិតផលទៅកាន់ទីផ្សារអន្តរជាតិបានឡើយ។
អ្នកឃ្លាំមើលផ្នែកអភិវឌ្ឍន៍សង្គម លោកបណ្ឌិត មាស នី មានប្រសាសន៍ថា អ្វីដែលរដ្ឋាភិបាលលើកពីការមិនព្រួយបារម្ភចំពោះជំនួយសហគមន៍ អឺរ៉ុប នោះ គឺមិនប៉ះពាល់ទេសម្រាប់មន្ត្រីមានអំណាចធំៗដែលមានទ្រព្យសម្បត្តិ ស្ដុកស្ដម្ភ ដែលទ្រព្យសម្បត្តិលុយកាក់ទោះបីជាចាយតចៅទៀតក៏មិនខ្វះដែរ ប៉ុន្តែសម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋទូទៅកំពុងស្ថិតនៅក្នុងស្ថានភាពលំបាកនៅ ឡើយ។ លោកបញ្ជាក់ថា បើសិនជាសហគមន៍អឺរ៉ុប កាត់ផ្ដាច់ជំនួយ ឬដាក់ទណ្ឌកម្មសេដ្ឋកិច្ចនោះ គឺប្រជាពលរដ្ឋប្រមាណ ៨លាននាក់ នឹងប៉ះពាល់៖ «ចំនួនមនុស្សនៅក្រោមបន្ទាត់ក្រីក្រនៅសល់ប្រមាណ ១៩% ប៉ុន្តែ មនុស្សប្រមាណ ៨លាននាក់នៅលើ និងក្បែរបន្ទាត់ក្រីក្រនៅឡើយទេ។ ចឹងបើសិនជាមានបញ្ហាអីមនុស្សប្រមាណ ៨លាននាក់នោះ នឹងធ្លាក់មកក្រោមបន្ទាត់ក្រីក្រវិញ»។
ការលើកឡើងដូច្នេះរបស់អ្នកវិភាគ នៅបន្ទាប់ពីលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានប្រកាសជាសាធារណៈថា បើសហភាពអឺរ៉ុប កាត់ជំនួយមែននោះ រដ្ឋាភិបាលមិនប៉ះពាល់នោះទេ អ្នកដែលប៉ះពាល់ខ្លាំង គឺអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលទៅវិញទេ៖ «រឿង អីអាងកាត់ជំនួយ ពេលខ្លះខ្ញុំថាកាត់ កាត់ទៅ អ្នកដែលងាប់មុនគេ គឺអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល អ្នកណាធ្វើការឲ្យអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល ស៊ីប្រាក់ខែអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល អ្នកនោះងាប់មុនគេ ព្រោះគេមិនបានផ្ដល់ឲ្យរដ្ឋាភិបាលពីអង្កាល់?»។
ការបញ្ចេញប្រតិកម្មរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន នេះ ដោយសារតែបន្ទាប់ពីសភាសហភាពអឺរ៉ុប កាលពីថ្ងៃទី៩ មិថុនា បានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍ទាមទារឲ្យអាជ្ញាធរកម្ពុជា បញ្ឈប់នូវការចេញដីកាតាមចាប់ខ្លួន និងទម្លាក់ចោលបទចោទប្រកាន់នានាលើប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក សម រង្ស៊ី និងមន្ត្រីបក្សប្រឆាំង ព្រមទាំងឲ្យដោះលែងជាបន្ទាន់សកម្មជនការពារសិទ្ធិមនុស្ស និងមន្ត្រី គ.ជ.ប កំពុងជាប់ឃុំឲ្យមានសេរីភាព។
សភាសហភាពអឺរ៉ុប ក៏ទាមទារឲ្យរដ្ឋាភិបាលគោរពសិទ្ធិសេរីភាពរបស់អ្នកនយោបាយ សកម្មជនបក្សប្រឆាំង និងអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្ស ហើយត្រូវធានាថា ពួកគេបំពេញការងារដោយសេរី គ្មានការបំភិតបំភ័យ ការចាប់ខ្លួន ឬការធ្វើបាបនោះឡើយ។
សហភាពអឺរ៉ុប គឺជាដៃគូផ្តល់ជំនួយអភិវឌ្ឍន៍ធំបំផុតរបស់កម្ពុជា ហើយជំនួយថ្មីផ្តល់ឲ្យកម្ពុជា សម្រាប់ឆ្នាំ២០១៤ ដល់ឆ្នាំ២០១៦ មានចំនួន ៤១០លានអឺរ៉ូនោះ សភាសហភាពអឺរ៉ុប លើកឡើងថា ជំនួយផ្តល់ឲ្យកម្ពុជា គួរធ្វើឡើងតិច ឬច្រើនទៅតាមការរីកចម្រើននៃស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្សរបស់កម្ពុជា។
ក្រៅពីនេះទៀត អង្គការសហប្រជាជាតិ លោក បាន គីមូន (Ban Ki-moon) ក៏បានទូរស័ព្ទមកជជែកជាមួយរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសកម្ពុជា លោក ប្រាក់ សុខុន។ លោក បាន គីមូន ទទូចឲ្យរដ្ឋាភិបាលគោរពសិទ្ធិមនុស្ស សេរីភាពនៃការសម្ដែងមតិ និងឲ្យបក្សទាំងពីរវិលមករកវប្បធម៌សន្ទនាជាថ្មី។
ម្យ៉ាងវិញទៀត អ្នកវិភាគលើកឡើងថា បើមើលពីជំនួយសហគមន៍អឺរ៉ុប ផ្ដល់ឲ្យអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលនោះមានប្រមាណ ៦០លានអឺរ៉ូប៉ុណ្ណោះ បើប្រៀបធៀបជំនួយដែលសហគមន៍អឺរ៉ុប ផ្ដល់ជូនរដ្ឋាភិបាល គឺមានចំនួនច្រើនជាងអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលលើសលប់។
ជំនួយសហប្រតិបត្តិការទ្វេភាគីដែលសហភាពអឺរ៉ុប ផ្តល់ឲ្យកម្ពុជា ពីឆ្នាំ២០១៤ ដល់ឆ្នាំ២០២០ មានចំនួន ៤១០លានអឺរ៉ូ ដើម្បីអនុវត្តគោលនយោបាយអភិវឌ្ឍន៍របស់កម្ពុជា ស្របតាមយុទ្ធសាស្ត្រចតុកោណដំណាក់កាលទី៣ របស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ដែលផ្ដោតលើផ្នែកមួយចំនួន ដូចជាការលើកកម្ពស់ការគ្រប់គ្រងធនធានធម្មជាតិ និងវិស័យកសិកម្ម ការលើកកម្ពស់វិស័យអប់រំ អភិបាលកិច្ចល្អ កំណែទម្រង់រដ្ឋបាល តួយ៉ាងកំណែទម្រង់ការគ្រប់គ្រងហិរញ្ញវត្ថុសាធារណៈ កំណែទម្រង់ប្រជាធិបតេយ្យ ព្រមទាំងកំណែទម្រង់ការបោះឆ្នោត ជាដើម។
 |
| អ្នកស្រាវជ្រាវការ អភិវឌ្ឍសង្គម លោក កែម ឡី ពេលចុះសង្កេតដោយផ្ទាល់នៅតំបន់ព្រំដែនទីតាំងតំបន់ថ្ម៣ដុំ ខេត្តតាកែវ កាលពីថ្ងៃទី៥ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៥។ RFA/Morm Moniroth |
លោកបណ្ឌិត កែម ឡី បញ្ជាក់ថា ប្រសិនបើរដ្ឋាភិបាលមិនខ្វល់អំពីកាកាត់ផ្ដាច់ពីសហគមន៍អឺរ៉ុប មែននោះ រដ្ឋាភិបាលនឹងមានវិបត្តិធ្ងន់ធ្ងរ ព្រោះថា ការដាក់ទណ្ឌកម្មសេដ្ឋកិច្ចនោះមិនមែនតែប៉ះពាល់រដ្ឋាភិបាល ឬអង្គការសង្គមស៊ីវិលប៉ុណ្ណោះទេ គឺប៉ះពាល់ជាប្រព័ន្ធនៅក្នុងសង្គម៖ «វិបត្តិ ធំជាងគេ កម្មករបោះបង់រោងចក្រ រោងចក្របិទទ្វារ ខាតទាំងចិត្តទៀតនោះ ហើយកម្មករមួយចំនួននោះជំពាក់បំណុលពឹងពាក់លើចំណូលពីថៃ និងរោងចក្រកាត់ដេរ។ ដល់ទៅចឹង នឹងគាំងដល់មីក្រូហិរញ្ញវត្ថុទៅទៀត ឬវិបត្តិធនាគារកើតឡើង»។
ក្រុមអ្នកវិភាគលើកឡើងថា បច្ចុប្បន្ននេះ កម្ពុជា មិនទាន់មានភាពចលាចលក្នុងសង្គមផង គ្រាន់តែបញ្ហានយោបាយមិនសូវល្អរវាងគណបក្សជាប់ឆ្នោតទាំងពីរ អ្នកវិនិយោគស្ទាក់ស្ទើរ ឬមិនចូលមកវិនិយោគនៅកម្ពុជា នោះឡើយ។ ម្យ៉ាងវិញទៀត កម្ពុជា ទោះបីជាមានកំណើនសេដ្ឋកិច្ចបានប្រមាណ ៧% ក្នុង មួយឆ្នាំក្ដី ប៉ុន្តែផលកំណើននោះបានទៅលើក្រុមអ្នកមានមួយក្រុមទេ។ ផលកំណើនសេដ្ឋកិច្ចនេះ មិនបានទៅដល់ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជា ទាំងមូលនោះទេ។
លោកបណ្ឌិត មាស នី បន្ថែមថា ចំណូលថវិកាជាតិក្នុងមួយឆ្នាំៗជាង ២ពាន់លានដុល្លារសហរដ្ឋអាមេរិកនោះ គឺចំណូលនេះបានមកពីវិស័យវាយនភ័ណ្ឌក៏ច្រើនដែរ បើសិនជាសហគមន៍អឺរ៉ុប បិទការនាំចូលមែននោះ កម្ពុជា នឹងជួបវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរទៅទៀត៖ «ខ្មែរ យើងបានត្រឹមធាក់ថយ មិនទៅមុខ ដូចរឿងកញ្ចាញ់ចេកខំប្រឹងឡើងអណ្ដូងបាន ១០ម៉ែត្រធ្លាក់មកវិញ ហើយចាប់ផ្ដើមឡើងសាឡើងវិញបានតែ ១ម៉ែត្រ។ ដូច្នេះ ប្រទេសយើងនៅតែមានវិបត្តិមិនអាចដើរទាន់ប្រទេសជិតខាង»។
ម្យ៉ាងវិញទៀត ការផ្លាស់ប្ដូរពាណិជ្ជកម្មរវាងកម្ពុជា និងសហភាពអឺរ៉ុប នៅក្នុងឆ្នាំ២០១៥ គិតជាទឹកប្រាក់មានប្រមាណ ៤.៥០០ លានអឺរ៉ូ ក្នុងនោះទំនិញដែលកម្ពុជា បាននាំចេញទៅកាន់ទីផ្សារអឺរ៉ុប មានរហូតដល់ជាង ៤ពាន់លានអឺរ៉ូ ហើយភាគច្រើននៃទំនិញទាំងនេះ គឺជាផលិតផលសម្លៀកបំពាក់ និងស្បែកជើងដែលតម្លៃនៃការនាំចេញមានរហូតដល់ជិត ៣ពាន់លានអឺរ៉ូ។
ចំណែកការនាំចេញអង្ករ សហភាពអឺរ៉ុប គឺជាទីផ្សារធំបំផុតសម្រាប់ការនាំចេញអង្កររបស់កម្ពុជា។ ក្នុងចំណោមបរិមាណអង្ករជាង ៥សែនតោនដែលកម្ពុជា បាននាំចេញទៅកាន់ទីផ្សារអន្តរជាតិកាលពីឆ្នាំ២០១៥ អង្ករប្រមាណ ៥៣% បាននាំចេញទៅកាន់ប្រទេសក្នុងតំបន់អឺរ៉ុប និងជាង ២១% នាំទៅកាន់ប្រទេសចិន។
ជាសរុបសេចក្ដីទៅ អ្នកវិភាគលើកឡើងថា អ្វីដែលលោក ហ៊ុន សែន លើកឡើងនោះ គ្រាន់តែជាសារមួយបង្ហាញថា រដ្ឋាភិបាលមិនភ័យព្រួយទាក់ទងនឹងជំនួយរបស់សហគមន៍អឺរ៉ុប តែជាក់ស្ដែង រដ្ឋាភិបាលក៏ពិចារណាទៅលើជំនួយ និងទីផ្សារដ៏ធំមួយរបស់កម្ពុជា នៅទីផ្សារអឺរ៉ុប នោះដែរ។ មួយវិញទៀត បើសិនជាសហគមន៍អឺរ៉ុប ផ្ដាច់ជំនួយ ឬបិទការនាំចូលវិស័យវាយនភ័ណ្ឌ និងនាំអង្ករ ស្ករស មែននោះ រដ្ឋាភិបាលនឹងប្រឈមមុនគេភាពឥតការងារធ្វើរបស់កម្មករ។ នៅពេលនោះ សន្ទុះការធ្វើបាតុកម្មរបស់កម្មករ និងវិបត្តិសង្គមផ្សេងៗទៀត នឹងកើតឡើង ដែលរដ្ឋាភិបាលពិបាកនឹងប្រឈមបញ្ហាទាំងអស់នោះជាមិនខាន៕
2016-06-18 ដោយ ទីន ហ្សាការីយ៉ា
No comments:
Post a Comment