Monday, March 20, 2017

ដូចម្ដេចហៅថា “រដ្ឋ​ធម្មនុញ្ញ ច្បាប់ ព្រះរាជ​ក្រម ព្រះ​រាជ​ក្រឹត្យ អនុ​ក្រឹត្យ ប្រកាស សារាចរ និង​​សេចក្តី​​សម្រេច”?

ដូចម្ដេចហៅថា “រដ្ឋ​ធម្មនុញ្ញ ច្បាប់ ព្រះរាជ​ក្រម ព្រះ​រាជ​ក្រឹត្យ អនុ​ក្រឹត្យ ប្រកាស សារាចរ និង​​សេចក្តី​​សម្រេច”?
រដ្ឋធម្មនុញ្ញ​ គឺ​ជា​ច្បាប់​កំពូល និង​ជា​ប្រភព​នៃ​ច្បាប់​ទាំង​អស់។ រដ្ឋធម្មនុញ្ញ​កម្ពុជា​ឆ្នាំ​១៩៩៣ ចេញ​ដោយ​សភា​ធម្មនុញ្ញ​ដែល​អនុម័ត​នៅ​ថ្ងៃទី​២១-៩-១៩៩៣ នា​សម័យ​ប្រជុំ​ពេញ​អង្គ​លើក​ទី​២ ហើយ​សភា​ធម្មនុញ្ញ​បាន​ក្លាយ​ទៅ​ជា​រដ្ឋ​សភា​នៅ​ថ្ងៃទី​២៤-៩-១៩៩៣។
ច្បាប់ គឺ​ជា​សេចក្តី​សម្រេច​ដែល​អនុម័ត​ដោយ​រដ្ឋ​សភា និង​ពិនិត្យ​ដោយ​ព្រឹទ្ធ​សភា ហើយ​ប្រកាស​ឲ្យ​ប្រើ​ដោយ​ព្រះរាជក្រម​របស់​ព្រះមហាក្សត្រ។
ចំពោះ​ច្បាប់​រៀបចំ​អង្គការ បទបញ្ជា​ផ្ទៃក្នុង​រដ្ឋសភា បទបញ្ជា​ផ្ទៃក្នុង​ព្រឹទ្ធសភា ត្រូវ​បញ្ជូន​ទៅ​ក្រុមប្រឹក្សា​ធម្មនុញ្ញ​ពិនិត្យ មុន​នឹង​ប្រកាស​ឲ្យ​ប្រើ។
ព្រះរាជក្រម គឺ​ជា​លិខិត​បទដ្ឋាន​គតិយុត្ត ដែល​ចេញ​ដោយ​ព្រះមហាក្សត្រ សម្រាប់​ប្រកាស​ឲ្យ​ប្រើ​ច្បាប់ ក្រោយ​ពី​រដ្ឋសភា​បាន​អនុម័ត និង​ពិនិត្យ​ដោយ​ព្រឹទ្ធសភា​រួច​ហើយ។
ព្រះរាជក្រឹត្យ គឺ​ជា​លិខិត​បទដ្ឋានគតិយុត្ត ដែល​ចេញ​ដោយ​ព្រះមហាក្សត្រ​សម្រាប់​តែងតាំង​មន្ត្រី​
ជាន់ខ្ពស់។
ឧ. តែងតាំង​រដ្ឋមន្ត្រី ; ចៅក្រម … ។
អនុក្រឹត្យ គឺ​ជា​សេចក្តី​សម្រេច​ខ្ពស់​បំផុត​របស់​អង្គការ​នីតិ​ប្រតិបត្តិ។ អនុក្រឹត្យ​ជា​លិខិត​បទដ្ឋានគតិយុត្ត ដែល​មាន​មុខងារ​អនុវត្ត​ច្បាប់ បង្កើត​ស្ថាប័ន និង​តែងតាំង​មន្ត្រី​កាន់​អំណាច​ខាង​អង្គការ​នីតិប្រតិបត្តិ។
ប្រកាស គឺ​ជា​សេចក្តី​សម្រេច​របស់​ក្រសួង ឬ​អន្តរ​ក្រសួង ដែល​ជា​អង្គការ​នីតិប្រតិបត្តិ។
សារាចរ គឺ​ជា​សេចក្តី​ណែនាំ​របស់​ក្រសួង ឬ​ស្ថាប័ន​ណា​មួយ។ ជា​ទូទៅ​សារាចរ គឺ​ជា​លិខិត​បទដ្ឋានគតិយុត្ត​សម្រាប់​ណែនាំ​ក្នុង​ការ​អនុវត្ត​ច្បាប់​ឲ្យ​បាន​ច្បាស់លាស់។
សេចក្តី​សម្រេច គឺ​ជា​លិខិត​ដែល​មាន​អនុភាព​ក្រោម​ច្បាប់ តែ​ស្រប​នឹង​ច្បាប់ ឬ​ដូច​ច្បាប់ ហើយ​ចេញ​ដោយ​អ្នក​ដឹកនាំ​នៃ​អង្គការ​នីតិប្រតិបត្តិ ឬ​អាជ្ញាធរ​មាន​សមត្ថកិច្ច ដូចជា អភិបាល​រាជធានី ខេត្ត ជាដើម។
ដកស្រង់​ពី​សៀវភៅ “ពន្យល់​ច្បាប់​សម្រាប់​ប្រជារាស្ត្រ​សាមញ្ញ ក្នុង​រឿង​ព្រហ្មទណ្ឌ និង​រដ្ឋប្បវេណី” ឆ្នាំ​២០០៤ (ដោយៈ លោក ហ៊ីង ធី​ឫទ្ធិ)
ប្រភព៖ Khmer Keep

No comments:

Post a Comment